Dünyadaki Kerestecilik Endüstrisi

733 defa okundu - 15-11-2020 19:44:50

Büyük ölçüde geçen asrın başlarından itibaren başlamıştır. 1800’lü yıllardan önce kerestecilik küçük çapta yapılmakta ve ağaçlar pek işlenmeden kullanılmakta idi. Avrupa’da 1300’lü yılların ortalarına gelinceye kadar birkaç hızar atölyesi mevcut idi; fakat dünyadaki kerestelerin büyük bir kısmı eski metodlara göre yarılarak ve balta ile yontularak bilhassa evlerin yapımında kullanılmakta idi. Ülkemizde de 1950 li yıllardan önce olduğu gibi tomruklar, başları çatallara konularak askıya alınmakta ve biri üstte diğeri altta iki kişi tarafından bıçkı ile kesilerek işlenmekte ve meskenlerde kullanılmaktaydı.1800’lü yılların başlarından itibaren Avrupa’da hızar atölyeleri yaygınlaşmaya başladı ve bu suretle de kerestecilik ortaya çıktı. Zamanla elektrikle çalışan makinelerin icat edilmesi ve tomrukların, bu makinelerde biçilmesi ve işlenmesi ile kerestecilik de ilerlemeye başladı. Özellikle 1840 Endüstri Devrimi’ne paralel olarak da ağaç malzemenin işlenmesi ve çeşitli sektörlerde artan tempo ile kullanılması, keresteciliğin gelişmesini sağladı. Ülkemizde cumhuriyetten önce ağaç malzeme; el bıçkıları, balta, keser gibi el aletleri ile işlenmekte ve yapı, inşaat malzemesi yanında bazı ev eşyalarının (su, yağ kovası vs.) yapımında kullanılmaktaydı.ABD’deki ormanlar geniş ölçüde işletilmiş ve mobilyacılık yanında demir yollarının döşenmesinde kullanılmıştır. 1900’lü yıllardan itibaren matbaacılıktaki ilerlemelere bağlı olarak kurulan kâğıt sanayiinin ham maddesini temin için ormanlar işletilmeye başlanmıştır.Avrupa ve Rusya Federasyonu’nun orman bakımından zengin olması, keresteciliğin çok erken başlamasına neden olmuştur. Bilhassa Akdeniz Bölgesi’nde gemi, saray, köprü vs yapımında M .0. 3000’li yıllarda başta sedir olmak üzere diğer ağaçlardan sağlanan tomruklar kullanılmıştır. Avrupa’da sanayileşmeye bağlı olarak tarımın yaygınlaşması, orman tahribatını artırmıştır.Avrupa’da orman bakımından zengin olan Finlandiya’nın % 70’i ormanlarla kaplıdır. Bu ülkeyi, topraklarının yarısı ormanla kaplı olan İsveç ve Norveç izler. Rusya Federasyonu’nun İse yarıya yakını, Almanya‘nın dörtte biri, Fransa’nın altıda biri, Ingiltere’nin onda bir kadarı ormanla kaplıdır.ABD, Kanada ve Avrupa’da ülkeler, orman ürünlerini, kâğıt sanayi ve kereste ihtiyaçlarında kullanılır. Kâğıt sanayiinde ise Kanada, Finlandiya başta olmak üzere ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, İsveç ve Rusya Federasyonu gelir.Türkiye’de yıldan yıla değişmekle beraber ortalama 3-4 milyon m3 tomruk, 2.5 milyon m3 kağıtlık odun, 4 milyon m3’e yakın lif-yonga odunu 7-8 milyon ster (1 ster 1 m3) yakacak odun başta olmak üzere 18.83 milyon m3 üretim yapılır.Afrika’daki ekvatoral bölgelerde bulunan ülkelerin millî gelirlerinde orman ürünlerinin azımsanmayacak payı vardır. Bu ülkeler; Uganda, Kongo, Swaziland, Kenya, Zambia, Nijerya, Brundi, Çad, Sierra Leone, Malavi, Madagaskar, Rwanda, Sudan, Güney Afrika Cumhuriyeti, Ghana (Gana), Benin, Burkina Faso’dur. Orman ürünleri ihraç eden Güneydoğu Asya ve Pasifik ülkeleri ise Endonezya, Malezya, Laos, Solomon Adaları, Kamboçya, Myanmar, Bhutan ve Yeni Zelanda’dır.Tek (teak) ağacı, Güneydoğu Asya’dan, özellikle Myanmar, Tayland, Vietnam ve Endonezya’dan temin edilir. Bu ağaç çok sert, ağır, dayanıklı ve kurtlara karşı son derece dirençlidir. Tropikal bölgelerde tek ağacı yetiştirmek amacıyla küçük ve büyük ölçüde plantasyonlar kurulmuştur.Maun, çoğunlukla Orta Amerika ve Karayipler’den temin edilir. Sert, dayanıklı olması ve işlendiğinde düzgün yüzey oluşturması, cilâlı, parlak olması nedeni ile mobilya yapımında tercih edilir. Çok sert, hemen hemen siyah olan abanoz ağacı, çoğunlukla sandık, dolap, oyma işlemi ile yapılan saç fırçası ve duvar aynalarında kullanılır. Kaliteli abanoz, Güneydoğu Asya ormanlarından temin edilir. Odunu yumuşak ve güzel kokulu olan sedir, 5000 yıldan beri sarayların yapımı dahil, ev içi döşemelerde, sigara kutusu, kalem, sandık yapımında kullanılmaktadır.Eskiden olduğu gibi, suya dayanıklı ve özellikle reçineli olan iğne yapraklı ağaçların kerestesi kullanılarak çeşitli deniz taşıtlar yapılır. Öte yandan, özellikle kızılçamdan elde ediler reçine; ilâç, boya ve vernik yapımında, deri sanayiinde kullanılır. Yine orman ağaçlarının yaprak, dal, tohum ve kabuklarından elde edilen çeşitli maddeler, yağlar ve tanik asitler, deri, boya ve ilâç sanayiinde ham madde olarak kullanılır. Fransa ve Portekiz’de yetişen mantar meşesi (Quercus subeı)nin kabuğundan elde edilen mantar, içki şişelerin kapaklarında tercih edilir. Köyceğiz Gölü çevresindeki sığla ağaçlarından (Luquidambar orientalis) sağlanan sığla yağı, yine ilâç, boya, kozmetik ve parfüm yapımında kullanılır.Cava ve Kolombiya’da “Cinchona” ağacının kabuğu ecza sanayiinde, kinin üretiminde; Somak, Gambier, Güney Afrika söğütü gibi bazı ağaçların kabuklan öğütülerek deri sanayiinde ve dabakçılıkta kullanılır. Güney Amerika’nın kuzeydoğusunda bol miktarda bulunan “Gütü perka” denilen ağacı ve Kuzey Amerika ormanlarındaki Tupelo ağacının özü, çeşitli tecrit işlerinde, denizaltı kablolarının yapımında kullanılır. Tropikal bölgelerdeki bazı ağaçların mevyevelerinden üretilen yağ; vernik, boya, cilâ sanayiinde kullanılır.